Door de Mekongdelta naar Cambodja

De Mekongdelta is een groot, uiteraard waterrijk gebied, zo groot als Nederland. Zo’n 4.800 km lang en in de delta zijn kanalen aangelegd met in totaal 5.000 km lengte. De meeste mensen wonen er op een boot. Op de boeg zitten twee ogen, de ogen van god, die hen moet beschermen. En anders wonen ze in huizen - vaak niet meer dan bouwsels van golfplaat - op palen aan de oevers.
Een probleem vormen de stuwdammen, die in China en Cambodja zijn gebouwd; hierdoor verandert het ecosysteem. Waar er voorheen vier rijstoogsten per jaar waren, mogen de boeren nu maar drie keer per jaar oogsten, omdat er minder water is. Ze gebruiken daardoor meer kunstmest, wat natuurlijk belastend is voor het milieu. Verder zijn er in dit waterrijke gebied veel krokodillenboerderijen. Hiervan worden het vlees en het leer vooral geëxporteerd. We zien liever de lotusvelden. De lotus wordt veel geofferd. Van het blad wordt slaapkruid gemaakt. De zaden worden in de soep gebruikt en de wortel in salade.

’s Morgens vroeg gaan we in Can Tho naar de drijvende markt. Hier is een druk handelsverkeer tussen grote en kleine boten. We zien boten vol ananas, tomaten, kokosnoten en wat al niet meer. De Vietnamezen doen ons vaak aan mieren denken, altijd maar bedrijvig en dicht bij de grond (op hun hurken); er lijkt ook wel iets instinctmatigs in hun handelen. ’s Avonds is het langs de rivier nog een drukte van belang, misschien vanwege vrijdagavond? Dit is een universiteitstad en dat is ook wel te zien aan de jongeren die zich er verzameld hebben. We worden aangesproken door een studente, die graag Frans wil praten, want dat studeert zij. Overigens spreken de Vietnamezen die wij ontmoeten, in de hotels en restaurants, geen of zeer belabberd Engels. Er ontstaan regelmatig misverstanden over bestellingen.

De volgende dag door naar Chau Doc, bij de grens met Cambodja. ’s Avonds willen nog wel even een flink stuk lopen en we raken verzeild in een enorme mensenmassa, er is een buddhistisch festival aan de gang. Tempels, wierook, kraampjes met alle mogelijke waar en mensen, veel mensen.

Weer een dag later met de snelboot naar Pnomh Penh. Maar daarvoor moeten we eerst twee douanes passeren en dat neemt enige tijd. In elk paspoort een visum en drie stempels! In de loop van de middag in PP. We gaan maar meteen de stad verkennen bij een temperatuur van 38 graden! Dit heet dan de parel van Azië te zijn. Maar ook hier heeft de vooruitgang toegeslagen, waardoor er nu een mix is van prachtige oude gebouwen in Khmer stijl, Frans-koloniale gebouwen en moderne hoogbouw. En op de stoepen enorm veel rotzooi; hoezo parel?

We kunnen natuurlijk niet om de heel recente geschiedenis heen; van het schrikbewind van Pol Pot in de periode van ’75 tot ’79. We werden er bij het ontbijt vanmorgen al mee geconfronteerd, toen we in gesprek kwamen met een Cambodjaanse vrouw, die al 30 jaar in de VS woont. Bijna haar hele familie is uitgemoord; ze komt zo nu en dan nog terug voor een neef en brengt dan spullen en eten naar het straatarme dorp, waar hij woont. Pol Pot had het gemunt op mensen met een opleiding en intellectuelen. De hele stad werd trouwens ontruimd; iedereen moest alles achterlaten en naar het platteland vertrekken. In die periode is zo’n 2,5 miljoen mensen vermoord, vaak na vreselijke martelingen; zoals wij konden zien in het Tuol Sleng museum, toen de meest geheime gevangenis. Bij het ontdekken van de gevangenis, nadat de rode Khmer waren gevlucht, werden er nog slechts 5 kinderen en 7 volwassenen levend aangetroffen. Twee van de laatsten waren ook vandaag in het museum aanwezig. En wat zegt één van hen: ‘I do not condemn the people who tortured me. Would I have had the strength to refuse to kill, if the penalty was my own death?’ Ik zal jullie verdere verhalen over deze verschrikkelijke periode besparen. Phnom Penh doet zijn best om over deze periode heen te komen. Life goes on….
Gelukkig is er ook nog moois te zien, zoals in het National Museum of Cambodja en het Koninklijk Paleis, een groot complex met prachtige bouwwerken. In de zilveren pagode (genoemd naar de vloer van zilveren tegels) is een collectie van wel 2.500 buddhabeelden, met verschillende mudra’s (=houdingen van handen en vingers).
Bij een temp van 38 graden is het dan wel even genoeg! Hier nog een mc-vraag, die me niet al te moeilijk lijkt, ook al wist ik tot deze reis het antwoord niet!

In welk land ontspringt de Mekong rivier?
a. China
b. Laos
c. Thailand
d. Cambodja