Bali

Dag 15
Bali wordt wel genoemd het eiland van de goden of van de 10.000 tempels. Het ademt weer een heel andere sfeer uit dan Java. Daar waar we wat moeite hadden met de megalomane Pramnabam tempels op Java, ervaren we hier onmiddellijk een hele bijzondere, liefdevolle sfeer. Huisaltaartjes en tempels overal. In het hotel in Lovina, prachtig gelegen aan de Balizee veel decoratie met verse bloemen, zelfs tot in het kleinste kamertje. Het eiland is voornamelijk hindoeïstisch, nadat hindoes in de 16de eeuw na een grote vulkaanuitbarsting vanuit Java naar Bali gevlucht waren. Ook hier is het hindoeïsme vermengd met animisme en boeddhisme. Er zijn vier kasten: de eerste is die van de priesters, te herkennen aan witte kleding; zij zijn niet rijk, maar vooral spiritueel. De tweede kaste is die van de rijken, zij wonen voornamelijk in Ubud. De mensen van de derde kaste zijn meer sociaal ingesteld, vaak werkzaam in het onderwijs en de vierde kaste bestaat uit vissers, boeren en verkopers. En dan is er nog een groep zonder kaste. Maar het systeem is niet zo streng als in India, men gaat hier gemakkelijk met elkaar om.
Onze eerste stop is bij de westelijke toegangspoort en we verbazen ons over de lappen, die hier en daar om beelden heen gedrapeerd zijn. De verklaring is, dat mensen en blijkbaar ook goden vanaf de navel naar beneden onrein zijn. Je kan het ook zien als een vorm van preutsheid, die wel erg ver doorgevoerd wordt, waar bomen vaak ook met een lap bekleed worden. De verschillende kleuren van de lappen hebben ook een verklaring: rood is voor Brahma (de god van het vuur), zwart/wit voor Vishnu (de representatie van goed en kwaad?), wit voor Shiva (godin van het water) en geel voor Isawara. Deze goden zijn representaties van de oppergod; je zou met enige moeite het hindoe-geloof als monotheïstisch kunnen duiden. Bij tempels is vaak het runenteken Swastika te zien; dit staat voor zelfreiniging (Swa=zelf; astika= reiniging); bij de boeddhisten is het een Z, bij de hindoes een S. In de hindoe-tempels worden drie keer per dag offers gebracht aan de goden. Je ziet dit overal langs de weg gebeuren, geleid door de priesters in witte kleding.
Er is ook nog een kleine animistische groep op Bali, dit zijn de oorspronkelijke bewoners. Hun doden worden onder de zogeheten worgboom (Waringi) gelegd, waar het lijk geabsorbeerd wordt door de luchtwortels; onder de boom zijn de skeletten nog te herkennen, maar alleen door volwassenen, althans dat is wat zij geloven. Kinderen hoeven blijkbaar nog niet met de dood geconfronteerd te worden.
Dag 16
Nadat we eerst ’s morgens vroeg wat dolfijnen hebben weten te spotten (we zaten gelukkig niet in de omgeslagen boot) maken we met ons tweeën een tocht op scooters, waar vrijwel iedereen hier op rijdt. Prachtig afwisselend hoogland, waar men ons steeds weer lachend begroet. Als we maar even inhouden is er alweer iemand om ons zo nodig te helpen.
’s Avonds worden we na het diner in de tuin van het hotel getracteerd op Balinese dans door kinderen. Kinderen beginnen hier al op 3-jarige leeftijd met het dansen. Twee jongens van 7 jaar voeren samen een dans op. Daarna volgen nog dansen van meisjes. Heel elegant en wat een prachtige aankleding.
Dag 17
Door het prachtige, weelderig begroeide hoogland rijden we – op weg naar Ubud – naar het Bratanmeer (dit is ook weer een oude vulkaankrater), waar zich een paar hindoeïstische en één boeddhistische tempel bevinden. De tempels hebben pagode-achtige daken, die – steeds in een oneven aantal kunnen oplopen tot wel 11; bij 7 pagodes bv. is de tempel gewijd aan Brahma, bij 11 aan Shiva. In een botanische tuin zien we ook nog een hindoeïstisch-boeddhistische tempel, met Chinese accenten; o.a. herkennen we het ying-yang teken. Er staan ook grote beelden uit het Ramayana verhaal, dat we in balletvorm in Yogyakarta gezien hebben. Bij een bedrijf van houtsnijders kopen we een prachtig Boeddhabeeld van hibiscushout, met de mudra van het onderwijs! Morgen gaan we weer op de ‘sepeda motor’ de omgeving van Ubud verkennen. En morgenavond is het afscheidsdiner. We hebben al een lied voor onze onovertroffen gids en reisleider Suryadi gemaakt!
Dag 18
Op de ‘sepeda motor’ verkennen we vandaag een stukje van het zuiden.
In Mengwi staat de Pura Taman Ayun, de rond 1740 gebouwde staatstempel van de vorsten van Mengwi, omgeven door vijvers met lotusbloemen en een mooi park. Hier heerst een rustige, spirituele sfeer. Groot is de tegenstelling als we bij de zeetempel van Tanah Lot (uit de 16de eeuw) aankomen. We moeten eerst door een haag van tientallen souvenirshops, voordat we de tempel kunnen aanschouwen. Het is één van de grootste toeristische trekpleisters van Bali, heeft vorig jaar meer dan 2 miljoen bezoekers gehad, zo lezen we in het vliegtuig in de Jakarta Post. Erg jammer, dat het hele complex – ook aan land staan verschillende tempels – hierdoor zijn gewijde sfeer verloren heeft. Hoe moet dat wel niet in Kuta zijn? We zijn maar niet gaan kijken. ’s Avonds hebben we het afscheidsdiner in restaurant Pundi Pundi. Omdat wij Suryadi de hele reis blindelings hadden gevolgd, hebben wij hem geblinddoekt daarheen gevoerd en een afscheidslied voor hem gezongen. Zoiets had hij nog nooit meegemaakt. De avond werd opgeluisterd door een denderende onweersbui.

Hier nog een keer de mc-vraag van het verslag over de Borobudur. Vind je het lastig? ff goegele.Er ligt een leuk prijsje klaar voor de winnaar!

De bodhiboom is een:
a. ficus lyrata
b. teakboom
c. ficus religiosa
d. ginseng